Door: Ben van der Veen
In deze blog ga ik in op een thema dat veelal vraagstukken oplevert binnen organisaties: de impact van Cloud op de organisatie. In het vorige schrijven heb ik de grondconcepten, afkortingen en termen van en rondom Cloud benoemd. Voor nu ga ik ervan uit dat dit bekend is bij de lezer.
Een stelling vanuit het vorige blog die ik zou willen herhalen is deze:
Cloudvraagstukken raken de organisatie in haar geheel en niet alleen het perspectief ICT.
Veel organisaties zijn bezig met vraagstukken rondom cloud. Denk aan vraagstukken als: welke functionaliteit transformeer ik van on premise naar een cloudomgeving? Ga ik alleen bedrijfsondersteuning faciliteren met SaaS? En ga ik mijn gegevens voor een specifieke primaire dienst in de cloud plaatsen? Vraagstukken vaak rondom de concepten housing en hosting in samenhang met gegevens. Ondanks dat er meerdere vraagstukken zijn waarop het Cloud concept betrekking heeft lijkt dit er eentje te zijn die speelt. Dit geldt voor zowel “oude” dienstverlening als nieuwe te ontwikkelen diensten.
Bij vele (uitvoerings)organisaties is het leveren van maatwerkfunctionaliteit een gegeven. Deze applicatiefuncties werden voorheen gerealiseerd in “eigen” omgevingen waar vooraf investeringen werden gedaan (CAPEX).
Inmiddels zijn er leveranciers die totaaloplossingen in functionele bouwblokken leveren (OPEX). Vaak zijn dit te configureren bouwblokken waarvoor expliciete en specialistische kennis nodig is bij de inrichting en realisatie. En dit is dan voor het overgrote deel al gedaan voordat je het in gebruik neemt als organisatie. In het gebruik zijn deze bouwblokken redelijk transparant en met een ander kennisniveau inzetbaar. Een voordeel is dat je hiermee de kennis niet zelf in huis hoeft te hebben om wel gebruik te kunnen maken van gewenste functionaliteit.
Veelal bezitten organisatie niet (meer) deze kennis om dergelijke oplossingen zelf te onderhouden en te beheren. In een omgeving waar inhoudelijk/specialistische kennis steeds lastiger te verkrijgen is, kan het inkopen van functionele bouwblokken of infrastructuur als benefit worden aangedragen. Het is aan de organisatie om te bepalen op welk niveau deze kennis nog wel in de eigen organisatie noodzakelijk is en welke kennis ingekocht kan worden. Denk dan bijvoorbeeld aan de IaaS, PaaS en SaaS-indelingen.
Ook zijn er in bedrijfsondersteuning veelal ‘common’ of ‘commodity’ diensten te verkrijgen in de zogenaamde SaaS variant. Hierin neemt de organisatie een product en/of dienst af die vorm en ondersteuning geven aan de gewenste processen en vormgeving van een perspectief (bijvoorbeeld medewerker of financiën). De koppelvlakken met organisatie specifieke vormgeving zijn en vormen vaak de uitdaging.
Voortschrijdend kunnen er organisatieprincipes gelden die SaaS-oplossingen afdwingen binnen perspectieven als Sturing en verantwoording, Samenwerking en Bedrijfsondersteuning. Binnen de Primaire- en Primaire ondersteuningsdiensten en/of processen zul je vanuit de organisatie strategie kunnen kiezen voor IaaS-, PaaS- en/of SaaS-oplossingen.
Ook zijn meerdere perspectieven betrokken bij vraagstukken zoals eerder aangegeven. Dit maakt een GEA aanpak een overweegbare.
Dus het Waarom, Wie, Wat, Waar, Wanneer en Waarmee…(van ‘cloud’) hebben een steeds grotere samenhang. Het IT-perspectief in relatie tot het Cloud concept krijgt vaak een aangewezen gedelegeerd eigenaarschap. Maar wordt deze ook als zodanig onderkent voor het volledige vraagstuk? En tot waar rijkt haar bevoegdheid?
Welke risico’s, implicaties en oorzaken worden onderkent? En welke perspectiefeigenaren krijgen welke rol en hoe is de betrokkenheid gaandeweg de voorgenomen verandering?
In IT gaat het veel -en vooral- om functionaliteit die “automatisering” en “digitalisering” mogelijk maakt. Dit is waar het concept Cloud direct implicaties kan hebben. En het is dan ook van belang dat de richtinggevende uitspraken beschouwd worden vanuit het vraagstuk en worden geëxpliciteerd.
Vanuit daar kan men het stappenplan van GEA volgen en zo komen tot goed onderbouwde oplossingscontour(en). Die ook in de toekomst een gedragen waarde blijven geven. Het is namelijk van belang in verantwoording om te kunnen onderbouwen waarom je voor een bepaalde oplossingscontour/ -richting hebt gekozen als IT voor de inrichting/vormgeving.
Dus buiten het feit of de implicaties op het financieel perspectief (positief wordt vaak gedacht) ook daadwerkelijk zo zijn wanneer je alle perspectieven meeweegt, valt te bezien.
Er hangt nog steeds een grote mate van onzekerheid om het Cloud concept heen. Men gaat een samenwerking aan met een partij (of partijen [Multi Cloud]) die een bepaalde afhankelijkheid meebrengt. Maar was en is dit nu zo wezenlijk anders dan toen wij monolieten of mainframes aanschaften als organisatie? Of het ERP-concept gingen implementeren?
Het feit kan wel zijn dat de leveranciers van dergelijke platformen van Cloud concepten internationaal gevestigd zijn en dit voor de Nederlandse markt wat bijsmaak geeft… maar uw telefoon is ook niet van Nederlandse makelaardij…? En daar staan mogelijk meer persoonlijke uitspattingen en kwetsbaarheden? En dit vanuit leveranciers van functionaliteit waar u de oorsprong vaak niet eens kent…? Wie leest nu een gebruiksaanwijzing of DAP? 😉
Mogelijk een interessant vraagstuk om met GEA te verklaren?
Graag gaan wij met jullie in dialoog over een vraagstuk in relatie tot het concept Cloud en duiden wij samen of het Cloud concept “van IT” is of niet….en welke impact Cloud heeft op de organisatie.
Enterprisearchitectuur is een discipline en vakgebied dat ook kennis heeft van technologie en de impact daarvan op een organisatie. Dit o.a. om de reden dat verandering vandaag de dag veelal voortkomt uit technologie en de mogelijkheden die deze nieuwe technologie biedt.